Dünya üzerinde yaşayan en kalabalık topluluk olan böcekler… Allah’ın ilhamıyla hareket eden bu canlılar, çalışkanlık, üretkenlik, uyum ve dayanıklılık gibi hayranlık uyandıran özellikleri ile insanlara pek çok alanda örnek oluyor.
Böceklerin hassas antenleri, haberleşmek için kullandıkları kimyasalları, bir robot gibi tasarlanmış vücutları, her türlü koşulda yaşamalarını sağlayan dayanıklı yapıları, savunma ve saldırı amaçlı kullandıkları zehirleri, diğer canlılarla girdikleri ortak yaşam şekilleri, kelebek gibi kimi böceklerin sahip oldukları estetik doku, metamorfoz, avlanma ve kamuflaj taktikleri gibi sayısız sayısız özellik tek tek incelendiğinde ortaya olağanüstü bir tasarım çeşitliliği çıkar.
“İşte Rabbiniz olan Allah budur. O’ndan başka ilah yoktur. Herşeyin yaratıcısıdır, öyleyse O’na kulluk edin. O, herşeyin üstünde bir vekildir”. (Enam Suresi, 102)
Diğer canlılarla kıyaslandığında, böceklerin çok ayrı bir yeri vardır. Fosil kayıtlarından anlaşıldığı gibi, böcekler en az 400 milyon yıldır varlıklarını sürdürmektedirler. Bu dönem boyunca, çeşitli felaketler yaşanmış, dünyadaki hayvan türlerinin büyük bir kısmı yok olmuştur. Bu olaylardan belki de hiç etkilenmeyen canlılardan biridir böcekler. Sahip oldukları üstün tasarımla her türlü ortamda yayılmış ve çoğalmışlardır. Çölde, ormanda, göllerde, volkanlarda, sıcak sularda, buzullarda, kısacası her yerde böceklere rastlamak mümkündür. Mesela bazı böcekler bir tür antifriz üreterek vücut sıvılarının donmasını engellerler. Böylece Himalaya dağlarının yüksek tepelerinde, bazıları da Sahra Çölünde 470C ‘ nin üstündeki sıcaklıkta yaşayabilir.
Böceklerin türü ve sayısı o kadar fazladır ki, bilim adamları bu konuda kesin bir rakam verememektedirler. Son yapılan çalışmalara göre böcek türlerinin tahmini sayısı 2 ile 30 milyon arasındadır. Bu türlerin içinde sadece 370.000 adeti tanımlanabilmiş, ayrıca 15.000 kadar fosil böcek türü bulunmuştur. Bugün bilinen hayvan türlerinin dörtte üçünü böcekler oluşturmaktadır ve tahmini sayıları 1 trilyondan fazla, toplam ağırlıkları ise 2,7 milyar ton olarak belirtilmektedir. Bu rakam 45 milyar insanın toplam ağırlığına eşittir. Yani yaşayan her insan başına 170 milyondan fazla böcek düşmektedir. Bu inanılmaz sayılardan da anlaşılacağı gibi, böcekler hem nüfuslarıyla, hem sahip oldukları tasarımlarıyla, hem de besin zincirinde en önemli halkalardan birini oluşturmalarıyla, bize önemli mesajlar vermektedirler.
Yağmur ormanları, çöller, sıcak su kaynakları, kutup bölgeleri, buzullar, kozalaklar ve tohumlar… Tüm bunlar, böceklerin yaşayabildikleri yerlerin yalnızca bir bölümü. Çoğunlukla karalarda yaşayan bu küçük mucizevi canlılar, olağanüstü yapıları sayesinde dünyanın her yerine yayılmışlardır.
Oldukça kalabalık bir topluluk olan böceklerin sayıca bu denli fazla olmasının temel nedeni ise çoğalma özellikleridir. Böcekler arasında bir defada 1000 yumurta bırakabilen türler dahi mevcuttur.
Böceklerin başka bir önemli özelikleri de, yaşam biçimleri ve özel yapılarıyla birçok çalışmada uzmanlara esin kaynağı olmalarıdır. Örneğin 1900’lü yılların başında inşa edilen Londra Metrosu buna bir örnektir. Metronun inşası sırasında yapılan kazıda Culex Pipiens adlı sivrisineğin hortumunun çalışma biçimi örnek alınmıştır. Bu ve okuyacağınız diğer böceklerin olağanüstü özellikleri, Yüce Allah’ın üstün yaratma ilminin delillerinden sadece birkaç örnektir.
Rakamlarla Böcek Dünyası…
En eski böcek fosili 400 milyon yıl öncesine aittir.
Dünya üzerinde yaklaşık 1-1,5 milyon böcek türü bulunmaktadır.
32 takım altında incelenen bu 1-1,5 milyon böcek türünün yanı sıra 15.000 kadar da fosilleşmiş böcek türü bulunmaktadır.
Günümüzde var olduğu bilinen hayvan türlerinin dörtte üçünü böcekler oluşturmaktadır.
Böceklerin toplam sayısının bir trilyon, toplam ağırlığınınsa 2,7 milyar ton olduğu düşünülmektedir.
Böceklerin sahip olduğu kalabalık nüfusu bir başka örnekle de şöyle açıklayabiliriz: Bugün yaşayan her insana karşılık 170 milyon böcek denk gelmektedir.
Böceklerin birey sayısı öyle büyük boyutlara ulaşmıştır ki bir domates bitkisinin üzerinde 25.000 yaprak bitine ya da bir arı kovanında 60.000 kadar arıya rastlanabilir.
Çekirge sürüsü 2 milyar bireyden oluşabilmektedir.
Bir böceğin yalnızca 6 ayağı vardır. 6’dan fazla ayağı olan bir hayvan böcek değildir.
Böceklerin boyları 0,21 mm’den 30 cm’ye kadar değişebilir.
Böcekler vücutlarının büyüklüğü değiştikçe kabuklarını da değiştirirler.
Yaşamı boyunca 30 kez kabuk değiştiren böcek türleri dahi bulunmaktadır. (Kaynaklar: A. Demirsoy, Yaşamın Temel Kuralları-Entomoloji, 1997 – G. Mermet, Klasse: Insecten, Geo, Ocak 2000)
BÖCEKLERİN YAŞAMDAKİ YERİ
Yeryüzünde bütün canlılara yararı dokunan pek çok böcek vardır; ama daha yakın çevremizdeki böcekler ya bizi rahatsız ettikleri ya da yiyeceklerimize ve eşyalarımıza zarar verdikleri için böcekleri bu yönleriyle pek tanımayız. Doğrudan insana zarar veren böceklerin başında sıtma ve sanhumma hastalığını taşıyan sivrisinek, uyku hastalığını taşıyan çeçe sineği, tifüs salgınlarına yol açan bit, vebanın yayılmasında rol oynayan pire ve tatarcık humması, şark çıbanı, kalaazar gibi hastalıkların taşıyıcısı olan tatarcık gelir. Ayrıca evcil hayvanlara öldürücü hastalıkları bulaştıran ve tarladaki ya da depolardaki ekinlere zarar veren pek çok böcek vardır. Tahtakurusu, hamamböceği, kannea ve daha birçokları da hastalık taşımadıkları halde insanın huzurunu kaçıran hayvanlardır.
Bu zararlı ya da yararsız böcekler bir yana, birçok böcek de doğada dengenin sağlarımasında çok önemli rol oynar. Örneğin çiçektozları erkek çiçekten dişi çiçeğe taşınmadıkça, tohumlu bitkiler hiçbir zaman çoğalamaz. Bu görevi bir yandan rüzgâr, bir yandan da böcekler yerine getirir. Özellikle bal yapmak için çiçeklerin içinde balözü arayan anlar, bazı kınkanatlılar ve sinekler çiçeklerin tozlaşmasına çok yardımcı olur. Örneğin Madagaskar’daki bir orkidenin balözü 30 cm derinliğindeki bir borunun dibindedir. Hortumu aynı uzunlukta olan bir güve balözü alırken çiçektozlarını da taşımasaydı bu bitkinin soyu çoktan tükenmişti. Dünyanın en büyük çiçeklerini açan Malezya’daki Rafflesia arnoldi bitkisi de çürümüş et gibi koktuğu için leş yiyen böceklerin yardımıyla tozlaşır.
Böcekler aracılığıyla tozlaşan bütün bitkilerin belki insana doğrudan yaran yoktur; ama hepsi yaşadığımız dünyaya renk verir. Üstelik yalnız bu ilginç tropik bitkiler değil, elma, armut, erik, şeftali, çilek gibi severek yediğimiz birçok meyve de böcekler olmadan kolay kolay tozlaşamaz.
Süprüntü sineklerinin larvalan ile uğurböcekleri de, özellikle yaprakbiti, kabuklubit, tırtıl gibi tanm zararlılannı yiyerek insanlara yardımcı olur. İpek ve bal gibi çok değerli iki ürün ipekböceği ile arının –Allah’ın izniyle- insanlara armağanıdır. Ayrıca mobilyacılıkta çok kullanılan doğal laka boyalar bir kabuklubitin salgısından, boyarmadde olarak kullanılan kırmız da bazı böceklerin ölüsünden elde edilir.
bocekmucizesi.wordpress.com 